Update Aadhar card भारतीय नागरिकांसाठी एक अत्यंत महत्त्वाची बाब समोर आली आहे. ज्या व्यक्तींनी अजूनपर्यंत त्यांचे आधार कार्ड अपडेट केले नाहीत, त्यांच्यासाठी ही माहिती विशेषतः उपयुक्त ठरेल. भारतातील युनिक आयडेंटिफिकेशन अथॉरिटी ऑफ इंडिया (UIDAI) ने देशातील नागरिकांना त्यांचे आधार कार्ड विनामूल्य अपडेट करण्याचा अनमोल अवसर प्रदान केला आहे.
ही विशेष सुविधा मर्यादित कालावधीसाठी उपलब्ध आहे आणि 14 जून 2025 ही याची निर्धारित शेवटची तारीख आहे. या दिनांकानंतर विनामूल्य सेवा संपुष्टात येणार असून, नागरिकांना यासाठी शुल्क भरावे लागेल. त्यामुळे वेळ संपण्यापूर्वी आपली कागदपत्रे अद्ययावत करून घेणे अत्यावश्यक आहे, नाहीतर पुढे समस्या निर्माण होऊ शकतात.
मोफत सुविधेचा शेवटचा टप्पा
14 जून 2025 च्या तारखेनंतर आधार अपडेट करण्यासाठी नागरिकांना निःशुल्क सेवा मिळणार नाही. त्यानंतर जवळच्या आधार केंद्रात उपस्थित राहून ही कार्यवाही पूर्ण करावी लागेल आणि त्यासाठी निर्धारित फी देखील मोजावी लागेल. त्यामुळे विलंब न करता तातडीने आधार पोर्टलवर भेट देऊन आपली माहिती सुधारणे अधिक लाभदायक ठरणार आहे.
यामध्ये निवासी पत्ता, व्यक्तीचे नाव, जन्म दिनांक अशा मुख्य बाबींचा अंतर्भाव होतो. अद्ययावत माहिती असल्यास विविध शासकीय व खाजगी सुविधांचा लाभ मिळवणे सुकर होते. UIDAI च्या या विशेष मोहिमेचा फायदा उठवून वेळेत आपली जबाबदारी पार पाडा.
UIDAI च्या 2016 च्या नियमांची अंमलबजावणी
यूआयडीएआयच्या 2016 सालच्या आधार नोंदणी आणि सुधारणा नियमावलीनुसार, प्रत्येक आधार कार्डधारकाने दहा वर्षांच्या अवधीमध्ये आपली वैयक्तिक माहिती नवीन करणे बंधनकारक आहे. या कार्यपद्धतीमध्ये व्यक्तीच्या ओळखीचा पुरावा आणि निवासस्थानाचा पुरावा पुन्हा सादर करावा लागतो.
शासकीय धोरणानुसार नागरिकांची माहिती काळानुसार अद्ययावत राहणे आवश्यक आहे. यामुळे आधार कार्डाचा योग्य उपयोग होतो आणि गैरवापर टाळता येतो. आधार हे विविध सरकारी सुविधांसाठी महत्त्वाचे ओळखपत्र असल्याने त्यातील माहिती तंतोतंत असणे गरजेचे आहे.
दशकाच्या कालावधीत आधार सुधारणा आवश्यक
आपली वैयक्तिक माहिती, जसे की नाव, पत्ता किंवा इतर तपशील, कालांतराने बदलू शकतात. त्यामुळे आधार कार्डावरील माहिती नियमितपणे तपासून ती अचूक असल्याची खात्री करणे गरजेचे आहे. दहा वर्षांचा कालावधी संपल्यानंतर आधार अपडेट करणे केवळ पर्याय नाही, तर एक आवश्यक दायित्व आहे.
यामुळे सरकारी योजना आणि सुविधांचा लाभ घेताना कोणतीही अडचण निर्माण होत नाही. आधार अपडेट न केल्यास भविष्यात विविध सेवा मिळवताना अडथळे येऊ शकतात. योग्य वेळी ओळख आणि पत्त्याचा पुरावा अपडेट करणे हे प्रत्येक आधारधारकाचे कर्तव्य आहे.
ऑनलाइन कार्यपद्धती
आधार अपडेट करण्यासाठी आता घरबसल्या ऑनलाइन सुविधा उपलब्ध आहे. सर्वप्रथम, तुम्ही तुमच्या स्मार्टफोन किंवा संगणकावरील ब्राउझरमध्ये https://myaadhaar.uidai.gov.in ही अधिकृत वेबसाइट उघडावी लागेल. ही वेबसाइट UIDAI कडून संचालित केली जाते आणि ती पूर्णपणे सुरक्षित आहे.
एकदा वेबसाइट उघडल्यानंतर, तुम्हाला तुमचा आधार क्रमांक प्रविष्ट करावा लागतो. त्यानंतर, तुमच्या नोंदणीकृत मोबाईल क्रमांकावर OTP (वन टाइम पासवर्ड) पाठवला जातो. तो OTP वापरून तुम्ही सिस्टममध्ये प्रवेश करू शकता.
UIDAI ची निःशुल्क सेवा
लॉगिन कार्यपद्धती पूर्ण झाल्यानंतर, तुम्हाला विविध सेवा आणि अपडेट पर्याय दिसतील. तुम्ही तुमचा पत्ता, नाव, जन्मतारीख किंवा इतर तपशील यामध्ये सुधारणा करू शकता. विशेष म्हणजे ही सेवा सध्या UIDAI कडून निःशुल्क पुरवली जात आहे.
त्यामुळे कोणताही अतिरिक्त खर्च न करता तुमचा आधार अपडेट करण्याची ही एक उत्तम संधी आहे. कार्यपद्धती अगदी सोपी असून सामान्य व्यक्तीसाठी समजण्यासारखी आहे. सरकारी कामकाजात होणारा गैरसोय टाळून ही सेवा घरबसल्या मिळत असल्यामुळे नागरिकांचा वेळ आणि पैसा दोन्ही बचावतो.
दस्तऐवज अपलोड करण्याची प्रक्रिया
डॅशबोर्डवर पोहोचल्यानंतर तुम्हाला “Document Update” हा पर्याय दिसेल. या पर्यायावर क्लिक करून पुढील कार्यवाही सुरू करता येईल. त्यानंतर, तुम्हाला तुमचा पत्ता किंवा ओळखपत्र यापैकी कोणता दस्तऐवज अपडेट करायचा आहे ते निवडावे लागेल.
निवडल्यानंतर त्यासाठी योग्य असा संबंधित दस्तऐवज अपलोड करा. दस्तऐवज JPEG, PNG किंवा PDF या फॉर्मॅटपैकी एका फॉर्मॅटमध्ये असावा आणि त्याचा साइज 2MB पेक्षा जास्त नसावा. योग्य प्रकारे स्कॅन केलेला किंवा स्पष्ट फोटो असलेला दस्तऐवज निवडावा, जेणेकरून अपडेट प्रक्रिया अडथळा न येता पूर्ण होईल.
SRN आणि SMS पुष्टीकरण
एकदा का तुम्ही दस्तऐवज अपलोड करून सबमिट केलात, की तात्काळ तुम्हाला एक SRN (Service Request Number) प्राप्त होईल. हा क्रमांक लक्षात ठेवा, कारण याच नंबरच्या आधारे तुम्ही आधार कार्ड अपडेटची प्रगती नंतर पाहू शकता.
SRN मिळाल्यानंतर काही वेळात तुमच्या नोंदणीकृत मोबाइल क्रमांकावर एक पुष्टीकरण संदेश (SMS) येईल. ही प्रक्रिया पारदर्शक आणि सुरक्षित असल्यामुळे कोणतीही अडचण आल्यास SRN द्वारे तुम्ही अधिकृत वेबसाइटवरून तुमच्या अर्जाची स्थिती तपासू शकता. हे पूर्ण केल्यावर तुमचा आधार दस्तऐवज यशस्वीरित्या अपडेट होतो.
बायोमेट्रिक सुधारणा
तुम्हाला आधार कार्डमधील फोटो किंवा बायोमेट्रिक माहितीमध्ये बदल करायचा असल्यास, केवळ ऑनलाइन मार्गाने हे शक्य नाही. यासाठी तुम्हाला जवळच्या अधिकृत आधार नोंदणी किंवा अपडेट केंद्राला प्रत्यक्ष भेट द्यावी लागते.
कारण अशा प्रकारचे बदल केवळ अधिकृत अधिकारीच करून देऊ शकतात. फोटो, बोटांचे ठसे किंवा डोळ्याच्या स्कॅनिंगची माहिती यांसारख्या संवेदनशील गोष्टींसाठी भौतिक उपस्थिती आवश्यक असते. त्यामुळे अशी अपडेट्स करताना योग्य ओळखपत्रांसह केंद्रात जावे लागते. याची पूर्वतयारी करून ठेवल्यास प्रक्रिया सुकर होते.
शुल्काची माहिती
सध्या आधार अपडेट करण्यासाठी कोणतेही शुल्क आकारले जात नाही, परंतु 14 जून 2025 नंतर ही स्थिती बदलणार आहे. त्यानंतर प्रत्येक अपडेटसाठी ₹50 चे शुल्क आकारले जाईल. त्यामुळे मोफत सुविधेचा वापर करण्यासाठी वेळ संपण्यापूर्वी कार्यवाही करणे श्रेयस्कर ठरेल.
नजीकच्या केंद्राची माहिती
UIDAI च्या अधिकृत वेबसाइटवरून तुम्ही तुमच्या परिसरातील आधार केंद्रांची संपूर्ण यादी मिळवू शकता. येथे केंद्राचा पत्ता, कार्यसमय, संपर्क माहिती आणि उपलब्ध सेवांची संपूर्ण माहिती दिली असते. यामुळे तुम्हाला योग्य केंद्र निवडण्यात सुविधा होते.
आवश्यक कागदपत्रे
आधार अपडेट करताना खालील कागदपत्रांची आवश्यकता असते:
ओळखीचा पुरावा:
- पासपोर्ट, ड्रायव्हिंग लायसन्स, PAN कार्ड, मतदार ओळखपत्र, सरकारी कर्मचारी ओळखपत्र
पत्त्याचा पुरावा:
- विजेचे बिल, गॅस बिल, बँक पासबुक, भाडे करार, मालमत्ता कागदपत्रे
अपडेटची तपासणी
आधार अपडेट झाले की नाही हे तपासण्यासाठी तुम्ही UIDAI च्या वेबसाइटवर “Check Aadhaar Update Status” या पर्यायाचा वापर करू शकता. येथे तुमचा SRN किंवा आधार नंबर टाकून स्थिती पाहता येते.
सामान्यतः अपडेट प्रक्रिया 7-15 दिवसांत पूर्ण होते. अपडेट झाल्यानंतर तुम्हाला नवीन आधार कार्ड डाउनलोड करण्याची सुविधा मिळते.
सध्याच्या घडीला आधार कार्ड अपडेट करण्याची एक सुवर्णसंधी आहे ती म्हणजे 14 जून 2025 पर्यंत ही सेवा पूर्णपणे निःशुल्क दिली जात आहे. या तारखेनंतर मात्र आधार अपडेट करण्यासाठी शासकीय शुल्क आकारले जाईल.
त्यामुळे ज्यांनी अजूनपर्यंत आपली माहिती अद्ययावत केलेली नाही, त्यांनी ही वेळ वाया घालवू नये. वेळेत अपडेट केल्यास अनावश्यक खर्च बचावतो आणि सरकारी सेवांमध्ये अडथळे येत नाहीत.
या दशकात डिजिटल इंडियाच्या दिशेने झालेल्या प्रगतीचा फायदा घेऊन, आपल्या महत्त्वाच्या कागदपत्रांची नियमित देखभाल करणे हे आजच्या काळाची गरज आहे. UIDAI ची ही मोफत सुविधा वापरण्यासाठी अधिकृत संकेतस्थळावरून संपूर्ण माहिती मिळवा आणि योग्य वेळेत आपली जबाबदारी पूर्ण करा.
अस्वीकरण: वरील माहिती आमच्याकडे इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून प्राप्त झाली आहे. आम्ही या बातम्यांच्या 100% सत्यतेची हमी देत नाही. त्यामुळे कृपया विचारपूर्वक आणि स्वतःच्या जबाबदारीवर पुढील कार्यवाही करा. कोणत्याही निर्णयापूर्वी अधिकृत UIDAI वेबसाइट किंवा संबंधित अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधून माहिती पडताळून घ्या.